Wat kost het?

De ramingen van de grondexploitatie Zevenaar-Oost bedrijven zijn aangepast op basis van de herziene grondexploitatie per 1 januari 2023 zoals vastgesteld in de raadsvergadering van 28 juni 2023. Door een hogere boekwaarde van de grondexploitatie Zevenaar-Oost bedrijven wordt meer rente toegerekend aan deze grondexploitatie wat een voordeel betekent voor het begrotingssaldo.

De ramingen van de grondexploitatie Zevenaar-Oost wonen, Waaijakkers, Middag-Oost & Zwanenwaay en Mercurion zijn aangepast op basis van de herziene grondexploitatie per 1 januari 2023 zoals vastgesteld in de raadsvergadering van 28 juni 2023. Door een gunstiger verloop van de boekwaarde en een lager rentepercentage wordt minder rente toegerekend aan deze grondexploitatie wat een nadeel betekent voor het begrotingssaldo.

Voormalige wethouders hebben op grond van de Wet Appa (Algemene Pensioen- en uitkeringswet Politieke Ambtsdragers) recht op planmatige begeleiding bij re-integratie en outplacement. Voor 2023 ramen wij deze kosten incidenteel op € 25.000.

Er is nog onduidelijkheid over de toekomst van Inkoop. De posities van de vertrokken inkoopspecialisten zijn op dit moment niet structureel ingevuld. Zoals in de meerjarenbegroting reeds is aangegeven wordt door SDL in 2023 tijdelijk ingehuurd. Dit leidt tot een nadeel van € 25.000 voor onze gemeente.

We melden een nadeel van € 138.000 in de afrekening van het dividend over 2021 en 2022 van Ataro. In de aandeelhoudersvergadering van 16 juni 2023 is besloten 85% van het dividend uit te keren. Daarnaast is door lagere bedrijfsresultaten minder dividend uitgekeerd.

De meicirculaire 2023 laat in alle jaren een groei zien. Voor de jaren 2023 tot en met 2027 achtereenvolgens € 14.000, € 4,5 miljoen, € 4,9 miljoen, € 3,0 miljoen en € 4,9 miljoen.
De groei van de algemene uitkering bestaat voor een groot deel uit compensatie voor inflatie. Om ook onze budgetten te kunnen verhogen met inflatie hebben wij in 2023 € 386.000 en vanaf 2024 € 4,3 miljoen apart gezet in een stelpost inflatie.
Vooruitlopend op een nieuwe financieringssystematiek heeft het rijk vanaf 2027 een structurele rijksbijdrage van € 2.175.000 toegekend. Eerder was hiervoor in 2026 al een incidentele bijdrage beschikbaar gesteld.
Daarnaast wijzigt de algemene uitkering door taakmutaties. De gemeente krijgt meer of minder geld als er taken bijkomen of af gaan. De belangrijkste taakmutaties zijn dit jaar:
-Flankerend beleid energiearmoede € 111.000 in 2023.
-Jeugdzorg. Het rijk heeft in 2024 en 2025 de compensatie jeugdzorg in de meicirculaire beschikbaar gesteld (€ 3.765.000 en € 2.282.000). Eerder waren hiervoor stelposten opgenomen.  
- Wmo en jeugd. In de algemene uitkering zijn diverse mutaties verwerkt vanwege het abonnementstarief en de eigen bijdragen huishoudelijke hulp. Dit betekent voor 2025 een extra bedrag van € 548.000. Vanaf 2026 wordt de algemene uitkering weer gekort vanwege herinvoering van de eigen bijdragen Wmo en Jeugd. Dit leidt vanaf 2026 per saldo tot een geringe korting.
-Combinatiefuncties/buurtsportcoaches.  -€ 150.000 vanaf 2023. Deze post wordt uit de algemene uitkering gehaald en wordt omgezet naar een specifieke uitkering.
Voor zover noodzakelijk worden bedragen voor taakmutaties apart gezet. Deze bedragen vindt u in deze 2e voortgangsrapportage onder de diverse programma's. Per saldo resteert een netto resultaat van de algemene uitkering van € 372.000 negatief (2023), € 201.000 positief (2024), 567.000 positief (2025), € 1251.000 negatief(2026).

Door de val van het kabinet vinden op 22 november 2023 vervroegde Tweede Kamerverkiezingen plaats. De kosten voor deze verkiezingen, € 90.000, zijn niet begroot. Vanuit het ministerie van BZK hebben we bericht ontvangen, dat hiervoor geen aanvullende vergoeding wordt verstrekt. Door deze vervroegde verkiezing vervalt de reguliere Tweede Kamerverkiezing in 2025. De begrote kosten voor 2025 kunnen daarom vrijvallen.

Op 1 januari 2023 is de Wet nieuwe procedure verkiezingsuitslagen in werking getreden. Bij de meicirculaire zijn hiervoor structurele middelen beschikbaar gesteld. Voor de gemeente Zevenaar is hiervoor € 8.000 beschikbaar.

De afschrijvingslasten van de investeringsbudgetten voor mobiele hardware ramen we in 2023 af. De investering staat gepland in 2023 en de bijbehorende lasten doen zich een jaar later voor. Dit levert een eenmalig voordeel op van € 114.000.

Wij zien nog steeds dat door het vrijlaten van de corona maatregelen een inhaalslag plaatsvindt voor het vernieuwen van de reisdocumenten en rijbewijzen. Daarnaast zien we dat door de Brexit er een toename is in het vernieuwen van de paspoorten. Voor 2023 levert dit een voordeel op van € 100.000.

De fasering van de investeringen veroorzaakt een rentevoordeel. Ook zijn de rentepercentages gestegen. We verwachten een voordeel van € 337.000.

Ontwikkelingen op het vlak van ruimtelijke ordening leiden ertoe dat de verkoop van de locaties Reisenakker 14 en 14a Zevenaar en Engeveldweg 10 en 12 Zevenaar tot nader order wordt uitgesteld. Vermoedelijk zijn de opbrengsten pas in 2025 haalbaar. De bijbehorende afschrijvingslasten zijn hier ook op aangepast.
Daarnaast worden de panden op de locaties Markt 8 Lobith, Steenhuizen 6 Zevenaar en Nieuwe Komstraat 19 Lobith pas verkocht als het bestemmingsplan onherroepelijk is en de gronden bouwrijp zijn gemaakt. Winstneming kan pas plaatsvinden binnen de gezamenlijke grondexploitatie als ook de kosten zijn gerealiseerd. Dit betekent naar verwachting dat de winstneming pas mag plaatsvinden wanneer de kosten (plankosten, bouw- en woonrijp maken) zijn gerealiseerd. Hierdoor verschuiven we de opbrengsten met betrekking tot Markt 8 naar 2025 en van de andere twee panden naar 2026. De bijbehorende afschrijvingslasten zijn hier ook op aangepast. Tenslotte is de boekwaarde van de Nieuwe Komstraat 19 Lobith in 2022 abusievelijk te laag opgenomen. Een nadeel van € 99.000.

Deze wijziging raakt meerdere programma's (programma's 0, 6 en 8). Per saldo resulteert dit in 2023 en 2024 in een nadeel van respectievelijk € 260.000 en € 723.000 en in 2025 en 2026 in een voordeel van respectievelijk € 445.000 en € 439.000.

In de meerjarenbegroting 2023-2026 hebben we rekening gehouden met een verhoging van de brandstofprijzen. Deze vallen, met name in het eerste halfjaar, lager uit dan vorig jaar verwacht. Hierdoor houden we nu rekening met een incidenteel voordeel van € 80.000.

We verwachten een eenmalig nadeel van € 70.000 op de elektriciteitskosten gemeentehuis. In de periode april t/m medio juli is er namelijk geen elektriciteit opgewekt doordat de omvormers van de zonnepanelen zijn uitgeschakeld. Dit is inmiddels opgelost, er wordt nog onderzocht hoe dit heeft kunnen gebeuren. Vanaf heden gaan we de opwekking van de installatie periodiek controleren.

Woningstichting Plavei is voornemens ter plaatse van de Prins Clauslaan 12 woningen te slopen en 14 levensloopbestendige woningen te realiseren. Om dit mogelijk te maken is de uitruil van gronden in eigendom van Plavei en de gemeente (groen) en de aanleg van elf parkeerplaatsen noodzakelijk. Doordat de bouw van de woningen later wordt gerealiseerd dan gepland, en daarmee de aanleg van elf openbare parkeerplaatsen naar achteren schuift, stellen wij voor om het budget hiervoor (€ 27.500) door te schuiven naar 2025.

Bij de afdeling VTH wordt, als gevolg van het niet ingevuld krijgen van vacatures en begeleiding van junioren, gebruik gemaakt van inhuur. De kosten van inhuur liggen door de krapte op de arbeidsmarkt aanzienlijk hoger dan dat aan budget beschikbaar is. Om de vereiste werkzaamheden uit te kunnen blijven voeren is extra budget nodig: € 120.000 in 2023. Op dit moment kan nog niet ingeschat worden of meeropbrengsten aan bouwleges als dekking gebruikt kunnen worden. Dit zal blijken bij de jaarrekening 2023. Daarom leidt inhuur nu tot een nadeel in 2023 van € 120.000.

In het najaar verwachten we dat meerdere bedrijfswagens geleverd worden. De oude voertuigen willen wij inruilen. Dit leidt tot een eenmalig voordeel van € 16.000.

We melden een nadeel van € 50.000 op de kosten van juridisch advies. Deze houden grotendeels verband met de inzet van onze huisadvocaat op complexe dossiers zoals de raadsenquête en regievoering veelschrijvers.

We zijn genoodzaakt de externe inhuur op juridische zaken voort te zetten. Het betreft capaciteit in de komende maanden op de dossiers klachten, bezwaar en beroep, raadsenquête, afhandeling WOO en regievoering op een aantal complexe en intensieve dossiers. Hiernaast moeten de reguliere werkzaamheden ook doorgaan. Met de aanhoudende druk op de capaciteit bij juridische zaken borgen we met deze inzet een (minimale) basis in de juridische kwaliteit van gemeentelijke diensten en producten.   
Een deel van de kosten dekken wij af met vacatureruimte echter er blijft alsnog een verwacht nadeel over van € 300.000.

Op basis van de huidige cijfers wordt er op het product parkeren een tekort verwacht van € 145.000.
Naar verwachting zullen de inkomsten van de parkeergelden over 2023 € 170.000 lager zijn dan de begroting. Een aantal factoren/werkzaamheden die zich hebben afgespeeld binnen het betaald parkeergebied, hebben de inkomsten beïnvloed. De markt is ± 4 maanden verplaatst van het Raadhuisplein naar de parkeerplaats van de Oude Doesburgseweg. I.v.m. werkzaamheden aan de Babberichseweg en Vondellaan is de parkeerplaats op de Didamsestraat deels afgesloten en/of moeilijk bereikbaar. Daarbij nemen de opbrengsten van de parkeergelden de laatste jaren af t.o.v. de begroting.
De inkomsten op de fiscale naheffingen leveren een voordeel op van € 60.000 t.o.v. de begroting.
De aanschaf en implementatie van de nieuwe applicatie voor parkeervergunningen en fase 1 van de digitalisering voor de parkeervergunningen voor bewoners in zone A is afgerond. Dit project heeft tot € 35.000 meer -en onvoorziene kosten geleid. Oorzaken zijn o.a. extra externe inhuur, audits die uitgevoerd moesten worden en het aanschaffen van licenties.

In 2022 hebben we onderzocht of het carillon op de 4e verdieping teruggeplaatst kan worden. Uit deze onderzoeken is gebleken dat we de bouwconstructie moeten aanpassen. Hierdoor vallen de kosten hoger uit. We verwachten € 85.000 hiervoor nodig te hebben. Daarnaast is de wens geuit om het gemeentehuis te verlichten. Onze inschatting is dat hiervoor € 45.000 nodig is.
Door bovenstaande ontwikkelingen is er onvoldoende investeringsbudget aanwezig. Om beide wensen te realiseren vragen we een verhoging van het investeringsbudget van € 80.000. Dit leidt vanaf 2024 tot € 4.000 hogere afschrijvingslasten.

Dit jaar is gestart met het project zorg & veiligheid. Zorgprofessionals moeten goed samenwerken met hun veiligheidspartners in het belang van veiligheid en leefbaarheid. Deze taak wordt nu projectmatig opgepakt, maar zal structureel ingebed moeten worden. Hoe dit moet gebeuren wordt nu onderzocht. Ook wordt een samenwerkingsconvenant voorbereid.  Voor 2023 verwachten wij dat de projectkosten € 175.000 bedragen. Wij stellen u voor om dit bedrag beschikbaar te stellen.

De 1e tussenrapportage van SDL laat voor de RID een incidenteel nadeel zien van € 765.000.  In hoofdzaak betreft het de doorontwikkeling van de RID, zoals in de 1e voortgangsrapportage reeds aangekondigd. De bestaansonzekerheid van de RID heeft geleid tot een grote uitstroom waarvoor tijdelijk personeel wordt ingehuurd. Daarnaast komen extra kosten die een vervolg zijn op de zogenoemde Brief van Van Zanen in het kader van de informatieveiligheid. Ook stijgen de huisvestingslasten. Voor Zevenaar melden we in totaal een nadeel van € 387.000.

Wij onderzoeken mogelijkheden om de onderlinge samenwerking met Ataro te optimaliseren. Hierbij wordt gekeken naar duidelijke en werkbare afspraken tussen gemeente en sportbedrijf. Voor dit onderzoek vragen wij u om € 80.000 beschikbaar te stellen.

Dit jaar wordt ingezet om de kwaliteit van de toegang te optimaliseren zowel rechtmatig als doelmatig. Dit doen we met de ontwikkeling naar Sterke Lokale teams. Er wordt geïnvesteerd in professionalisering van de consulenten. Extra ondersteuning bij complexe en veiligheid casuïstiek en de nodige (verplichte) deskundigheidsbevordering.
Voor dit project vragen wij om een budget van € 275.000.

In de meicirculaire 2023 is compensatie ontvangen voor gestegen inflatie 2023. Deze compensatie verwerken wij niet meer in de afzonderlijke budgetten, maar laten we nu vrijvallen ter compensatie van overschrijdingen die zich voordoen in deze 2e voortgangsrapportage. Het gaat om een bedrag van € 386.000.

Op het budget van de wet WOZ (Wet Waardering Onroerende Zaken) verwachten wij een nadeel van € 200.000.
Het aantal ingediende bezwaar- en beroepschriften tegen de WOZ-waarde loopt in 2023 verder op naar meer dan 1.000.  De toename van bezwaren zien we met name bij de no-cure-no-pay bedrijven die namens belastingplichtigen bezwaren indienen. In Zevenaar is ruim de helft van het aantal bezwaren ingediend door deze bedrijven die hier winsten mee maken. De gemeente betaalt zo’n bureau een verplichte proceskostenvergoeding indien het bezwaar of het beroep gegrond is. Uiteindelijk betaalt de gemeenschap dan de kosten van die bureaus. Het zorgvuldig en tijdig behandelen van het grote aantal bezwaar- en beroepsschriften vergt veel capaciteit. Hiervoor zijn wij genoodzaakt externe ondersteuning en inhuur in te zetten.

We hebben de investeringsbudgetten voor de aanschaf van bedrijfswagens nagelopen en een aantal opnieuw geraamd. Zo verwachten we de rioolcombi, een aantal wagens en de hefbrug één jaar later af te sluiten. Dit leidt tot een eenmalig positief resultaat van € 3.000 in 2023, € 74.000 in 2024, € 27.000 in 2025 en € 3.000 in 2026.

We hebben de vastgoed gerelateerde investeringen nagelopen en een aantal opnieuw geraamd. We verwachten bijvoorbeeld dat de verduurzaming brandweerkazerne meer tijd in beslag neemt. Deze wijzigingen leiden tot een eenmalig positief resultaat in 2023 en 2024 van respectievelijk € 3.000 en € 4.000.

De laatste jaren liggen de afdrachten in het kader van de VOG en de naturalisatie tussen de € 30.000 en € 35.000, terwijl een bedrag van € 44.000 is begroot. Wij stellen daarom voor om deze structureel met € 10.000 te verlagen.

We verlagen de raming voor lasten van voormalig personeel gezien de arbeidsmarkt en de kansen van voormalig medewerkers om weer aan het werk te gaan bij een andere werkkring. Dit resulteert in 2023 in een voordeel van € 47.000 en in de jaren erna in een structureel voordeel van € 27.000.

We verwachten in 2023 een incidenteel hogere opbrengst van € 35.000 op de verkoop van gemeentelijke gronden. Dit heeft te maken met het verkopen van diverse groenstroken. Daarnaast verlagen wij de raming van de door ons betaalde pachten van gemeentelijke gronden. Dit resulteert vanaf 2024 in een structureel voordeel van € 4.000.

In de vorige bestuursperiode is € 25.000 structureel geraamd voor uitgaven om de bestuurlijke samenwerking uit te bouwen en om binnen samenwerkingsverbanden gezamenlijk doelstellingen te halen. Gebleken is dat dit budget de afgelopen jaren beperkt is ingezet. Activiteiten worden in de bestaande formatie uitgevoerd. We ramen € 25.000 structureel af met ingang van 2023.

In de meerjarenbegroting 2023-2026 is abusievelijk de doorbelasting van de overhead naar de grondexploitatie Zevenaar-Oost bedrijven naar programma 0 niet verwerkt. Dit corrigeren we met deze begrotingswijzigingen. Een nadeel in 2024 van € 50.000, een voordeel in 2025 van € 22.000 en vanaf 2026 een structureel voordeel van € 10.000.

In de exploitatiebegroting is een jaarlijks budget beschikbaar voor hardware van € 10.000. Vanwege de toegenomen digitalisering en uitbreiding van dienstverlening zijn sinds 2022 investeringsbudgetten voor hardware beschikbaar. Het exploitatiebudget zetten wij niet meer in en we ramen € 10.000 structureel af met ingang van 2023.

In 2020 is budget beschikbaar gesteld ten behoeve van bodemonderzoeken en juridische kosten voor het afstoten van vastgoed in het kader van de bezuinigingsopgave. Doordat de volgorde van de af te stoten objecten gewijzigd is, schuiven we de middelen uit 2023 en 2024 door naar 2025 (€ 20.000).

Voor de huidige en voormalige wethouders die nog niet de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt is een voorziening gevormd. Eén van de grondslagen die gehanteerd wordt bij de berekening van het benodigd doelvermogen van de pensioenvoorziening is de rekenrente, afgeleid van de marktrente. Jaarlijks ramen we € 100.000 als “standaard” toevoeging aan de voorziening. Nu de rente volgens prognose nog stijgende is, is het aannemelijk dat de toevoeging aan de voorziening lager uit valt.
We verlagen de toevoeging in 2025 en verder naar € 75.000. Dit levert een voordeel op van € 25.000. In 2023 en 2024 verwachten we geen toevoeging te hoeven doen, de voorziening is dan nog op peil. In deze twee jaren resulteert dit in een voordeel van € 100.000.

Doordat het proces van ramen van afschrijvingslasten in het afgelopen jaar is gewijzigd, is het niet meer noodzakelijk om een stelpost voor het vrijvallen van afschrijvingslasten op te nemen. We laten deze stelpost dan ook structureel vrijvallen. Het gaat om een voordeel van afgerond € 40.000 in 2024, oplopend tot € 46.000 structureel vanaf 2026.

Voor het stimuleren van herstel van de lokale en regionale economie en het sociaal-culturele leven is in 2020 een corona herstelplan opgesteld. Voor dit herstelplan is een bedrag van drie miljoen euro in een bestemmingsreserve gestopt. Eind 2023 denken wij het herstelplan financieel af te kunnen ronden. Een groot deel van de beschikbaar gestelde middelen zijn ingezet. Een bedrag van afgerond € 501.000 verwachten wij niet in te hoeven zetten. Wij stellen voor om dit bedrag over te hevelen naar de algemene reserve. Daarbij stellen wij voor om de bestemmingsreserve corona herstelplan bij de jaarrekening af te sluiten.