Overzicht financiële mutaties in de 2e voortgangsrapportage

De raming van de grondexploitatie Zevenaar-Oost bedrijven is aangepast op basis van de herziene grondexploitatie per 1 januari 2023 zoals vastgesteld in de raadsvergadering van 28 juni 2023, aangevuld met actuele ontwikkelingen. Er heeft een verschuiving plaatsgevonden in het jaar van de verwachte grondverkopen.

De raming van de grondexploitaties Zevenaar-Oost wonen, Middag-Oost & Zwanenwaay, Waaijakkers en Mercurion zijn aangepast op basis van de herziene grondexploitatie per 1 januari 2023 zoals vastgesteld in de raadsvergadering van 28 juni 2023, aangevuld met actuele ontwikkelingen. Bij Zevenaar-Oost wonen en Middag-Oost & Zwanenwaay heeft een verschuiving plaatsgevonden van de verwachte sluiting van deelgrondexploitaties. Dit is terug te zien in de mutatie van de voorziening.

De ramingen van de grondexploitatie Zevenaar-Oost bedrijven zijn aangepast op basis van de herziene grondexploitatie per 1 januari 2023 zoals vastgesteld in de raadsvergadering van 28 juni 2023. Door een hogere boekwaarde van de grondexploitatie Zevenaar-Oost bedrijven wordt meer rente toegerekend aan deze grondexploitatie wat een voordeel betekent voor het begrotingssaldo.

De ramingen van de grondexploitatie Zevenaar-Oost wonen, Waaijakkers, Middag-Oost & Zwanenwaay en Mercurion zijn aangepast op basis van de herziene grondexploitatie per 1 januari 2023 zoals vastgesteld in de raadsvergadering van 28 juni 2023. Door een gunstiger verloop van de boekwaarde en een lager rentepercentage wordt minder rente toegerekend aan deze grondexploitatie wat een nadeel betekent voor het begrotingssaldo.

De rijksbijdrage (specifieke uitkering) voor het onderwijsachterstandenbeleid wordt jaarlijks geactualiseerd op basis van de door het CBS bepaalde achterstandsscore van elke gemeente. De ramingen voor 2023 e.v. jaren zijn hierop aangepast.

In juni 2023 is het voorschot ontvangen voor de specifieke uitkering (SPUK) 'stimulering sport 2023' (voor compensatie van kostenverhogende btw). Het aangevraagde bedrag is niet volledig gecompenseerd doordat het totaalbedrag van alle aanvragen (landelijk) hoger is dan het vastgestelde uitkeringsplafond. Daarnaast is in 2023 een nabetaling ontvangen n.a.v. de vaststelling van deze SPUK over het jaar 2021. In totaal is een bijdrage ontvangen van € 625.000.
Naast de bijdrage houden wij rekening met hogere lasten i.v.m. raming van de kostenverhogende btw inclusief de bijgestelde indexering voor de dienstverlening o.b.v. de afspraken vastgelegd in de DVO (dienstverleningsovereenkomst met Ataro BV). Totaal hogere lasten bedraagt € 768.000.

Het budget voor de collectieve zorgverzekering wordt niet volledig ingezet. Dit blijkt uit de prognose van de uitgaven over het 1e half jaar. Rekening houdende met de nog te verwachte uitgaven voor collectieve zorgverzekering/participatie arme kinderen (Gelrepas) worden de structurele lasten voor 2023 verlaagd met € 26.000. De structurele mutatie na 2023 wordt verwerkt in de meerjarenbegroting 2024-2027.

De raming van de uitkeringslasten en de baten (BUIG bijdrage van het rijk) zijn geactualiseerd. Hierbij is uitgegaan van de prognose volgens de rapportage van de lasten/baten tot en met juni 2023 van de RSD. Het incidenteel nadeel bedraagt € 160.000.

De definitieve rapportage voor de ESF-subsidie is bekend. Hierdoor heeft de RSD het volledig toegezegde subsidie ontvangen en daarnaast is nog extra bijdrage toegezegd omdat andere gemeenten deels subsidie onbenut hebben gelaten. De subsidie is voor een deel opgenomen in de jaarrekeningen 2020-2022 (looptijd project). N.a.v. de definitieve rapportage resteert een bedrag aan af te rekenen subsidie over vermelde periode voor deelnemende gemeenten. Voor Zevenaar is dit een bedrag van € 336.000.

Voormalige wethouders hebben op grond van de Wet Appa (Algemene Pensioen- en uitkeringswet Politieke Ambtsdragers) recht op planmatige begeleiding bij re-integratie en outplacement. Voor 2023 ramen wij deze kosten incidenteel op € 25.000.

De hogere lasten voor de uitvoering van WSW (sociale werkvoorziening/contract met Scalabor BV), voor de begeleiding en ontwikkeling van SW-medewerkers, voor de periode 2023 t/m 2025 worden veroorzaakt doordat abusievelijk niet de juiste bedragen zijn opgenomen in de Kaderbrief 2023.
Een deel van de hogere bijdrage is een gevolg van een hoger aantal fte dan het aantal waar oorspronkelijk rekening mee is gehouden (132 i.p.v. 118 fte).

Er is nog onduidelijkheid over de toekomst van Inkoop. De posities van de vertrokken inkoopspecialisten zijn op dit moment niet structureel ingevuld. Zoals in de meerjarenbegroting reeds is aangegeven wordt door SDL in 2023 tijdelijk ingehuurd. Dit leidt tot een nadeel van € 25.000 voor onze gemeente.

We melden een nadeel van € 138.000 in de afrekening van het dividend over 2021 en 2022 van Ataro. In de aandeelhoudersvergadering van 16 juni 2023 is besloten 85% van het dividend uit te keren. Daarnaast is door lagere bedrijfsresultaten minder dividend uitgekeerd.

Het aantal kwijtscheldingsverzoeken blijft achter bij de verwachtingen. Dit is gerelateerd aan de huidige economische situatie van  krapte op de arbeidsmarkt waarbij de financiële situatie van huishoudens over het algemeen is verbeterd. We ramen daarom voor 2023 een voordeel van € 25.000.

De decentralisatie-uitkering (onderdeel van de algemene uitkering) voor uitvoering van de Wet inburgering wordt jaarlijks bijgesteld. De hogere bijdrage van € 28.000 is gebaseerd op het aantal inburgeringsplichtige asielmigranten en hun gezinsleden.

De meicirculaire 2023 laat in alle jaren een groei zien. Voor de jaren 2023 tot en met 2027 achtereenvolgens € 14.000, € 4,5 miljoen, € 4,9 miljoen, € 3,0 miljoen en € 4,9 miljoen.
De groei van de algemene uitkering bestaat voor een groot deel uit compensatie voor inflatie. Om ook onze budgetten te kunnen verhogen met inflatie hebben wij in 2023 € 386.000 en vanaf 2024 € 4,3 miljoen apart gezet in een stelpost inflatie.
Vooruitlopend op een nieuwe financieringssystematiek heeft het rijk vanaf 2027 een structurele rijksbijdrage van € 2.175.000 toegekend. Eerder was hiervoor in 2026 al een incidentele bijdrage beschikbaar gesteld.
Daarnaast wijzigt de algemene uitkering door taakmutaties. De gemeente krijgt meer of minder geld als er taken bijkomen of af gaan. De belangrijkste taakmutaties zijn dit jaar:
-Flankerend beleid energiearmoede € 111.000 in 2023.
-Jeugdzorg. Het rijk heeft in 2024 en 2025 de compensatie jeugdzorg in de meicirculaire beschikbaar gesteld (€ 3.765.000 en € 2.282.000). Eerder waren hiervoor stelposten opgenomen.  
- Wmo en jeugd. In de algemene uitkering zijn diverse mutaties verwerkt vanwege het abonnementstarief en de eigen bijdragen huishoudelijke hulp. Dit betekent voor 2025 een extra bedrag van € 548.000. Vanaf 2026 wordt de algemene uitkering weer gekort vanwege herinvoering van de eigen bijdragen Wmo en Jeugd. Dit leidt vanaf 2026 per saldo tot een geringe korting.
-Combinatiefuncties/buurtsportcoaches.  -€ 150.000 vanaf 2023. Deze post wordt uit de algemene uitkering gehaald en wordt omgezet naar een specifieke uitkering.
Voor zover noodzakelijk worden bedragen voor taakmutaties apart gezet. Deze bedragen vindt u in deze 2e voortgangsrapportage onder de diverse programma's. Per saldo resteert een netto resultaat van de algemene uitkering van € 372.000 negatief (2023), € 201.000 positief (2024), 567.000 positief (2025), € 1251.000 negatief(2026).

In de meicirculaire 2023 is de hervormingsagenda jeugd een jaar uitgesteld. De begrote inkomsten in de vorm van eigen bijdragen komen daardoor ook niet binnen. Deze post is overigens budgettair neutraal omdat het uitstel door het rijk in de algemene uitkering is gecompenseerd.

De middelen voor de Brede Regeling Combinatiefuncties zijn, vanaf 2023, overgeheveld van een algemene uitkering (decentralisatieuitkering) naar een specifieke uitkering. De geraamde lasten voor de combinatiefuncties en de baten (algemene uitkering) zijn hierdoor verlaagd met € 150.000. In samenhang met de algemene uitkering betreft dit een budgettair neutrale mutatie.
Het rijk heeft gelijktijdig de co-financiering voor dit onderdeel gewijzigd. Tot 2023 was de rijksbijdrage 60%, dit is nu gewijzigd naar 40%. De gemeentelijke bijdrage stellen wij nu bij naar de nieuwe verhouding. Dit betekent een verhoging van het gemeentelijke deel van € 50.000 naar € 100.000.

Door de val van het kabinet vinden op 22 november 2023 vervroegde Tweede Kamerverkiezingen plaats. De kosten voor deze verkiezingen, € 90.000, zijn niet begroot. Vanuit het ministerie van BZK hebben we bericht ontvangen, dat hiervoor geen aanvullende vergoeding wordt verstrekt. Door deze vervroegde verkiezing vervalt de reguliere Tweede Kamerverkiezing in 2025. De begrote kosten voor 2025 kunnen daarom vrijvallen.

Op 1 januari 2023 is de Wet nieuwe procedure verkiezingsuitslagen in werking getreden. Bij de meicirculaire zijn hiervoor structurele middelen beschikbaar gesteld. Voor de gemeente Zevenaar is hiervoor € 8.000 beschikbaar.

Voor de implementatie van de nieuwe Wet inburgering zijn extra werkzaamheden in 2023 nodig. De kosten worden ingeschat op € 12.000 en kunnen worden gedekt uit de bestemmingsreserve statushouders.
Voor zover de middelen in deze bestemmingsreserve statushouders eind 2023 niet zijn ingezet, worden deze in de jaarrekening (resultaat) toegevoegd aan de algemene reserve en zullen wij deze bestemmingsreserve afsluiten.

De investering met betrekking tot de voorbereiding herontwikkeling locatie Vestersbos is nog niet afgerond waardoor de afschrijvingslasten (€ 16.000) doorschuiven naar 2024.

De afschrijvingslasten van de investeringsbudgetten voor mobiele hardware ramen we in 2023 af. De investering staat gepland in 2023 en de bijbehorende lasten doen zich een jaar later voor. Dit levert een eenmalig voordeel op van € 114.000.

Door fasering van de voorgenomen investeringen in de jaarrekening 2022 en de begroting 2023 worden de ramingen qua afschrijving geactualiseerd en aangepast. De mutaties hebben betrekking op de gewijzigde fasering van de ontwikkeling locatie Vestersbos (voor twee basisscholen) en verschuiving van de lasten van programma 4 (onderwijs) naar programma 6 (sociaal domein). De verschuiving betreft de lasten voor de locatie Kinderopvang in de basisschool in Oud Zevenaar. Dit levert een eenmalig voordeel op van € 75.000.

Op 1 juli 2023 is de Wet Goed Verhuurderschap in werking getreden. Vanaf deze datum gelden nieuwe algemene regels voor verhuurders die huurmisstanden moeten voorkomen. Bijvoorbeeld tegen intimidatie en woondiscriminatie. Indien de verhuurders zich niet houden aan deze regels dan kan de gemeenten sancties opleggen. Zevenaar gaat hiervoor een meldpunt inrichten, vanaf 1 januari 2024 zijn gemeenten hiertoe verplicht. In 2023 verwachten wij minder kosten. Een voordeel in 2023 van € 20.000.

In totaal was begin 2023 nog € 579.000 beschikbaar voor de invoering van de Omgevingswet. Hiervan schuift € 150.000 door naar 2024. Dekking vindt plaats uit de algemene reserve waardoor de mutatie budgettair neutraal is.

Wij zien nog steeds dat door het vrijlaten van de corona maatregelen een inhaalslag plaatsvindt voor het vernieuwen van de reisdocumenten en rijbewijzen. Daarnaast zien we dat door de Brexit er een toename is in het vernieuwen van de paspoorten. Voor 2023 levert dit een voordeel op van € 100.000.

De fasering van de investeringen veroorzaakt een rentevoordeel. Ook zijn de rentepercentages gestegen. We verwachten een voordeel van € 337.000.

Ontwikkelingen op het vlak van ruimtelijke ordening leiden ertoe dat de verkoop van de locaties Reisenakker 14 en 14a Zevenaar en Engeveldweg 10 en 12 Zevenaar tot nader order wordt uitgesteld. Vermoedelijk zijn de opbrengsten pas in 2025 haalbaar. De bijbehorende afschrijvingslasten zijn hier ook op aangepast.
Daarnaast worden de panden op de locaties Markt 8 Lobith, Steenhuizen 6 Zevenaar en Nieuwe Komstraat 19 Lobith pas verkocht als het bestemmingsplan onherroepelijk is en de gronden bouwrijp zijn gemaakt. Winstneming kan pas plaatsvinden binnen de gezamenlijke grondexploitatie als ook de kosten zijn gerealiseerd. Dit betekent naar verwachting dat de winstneming pas mag plaatsvinden wanneer de kosten (plankosten, bouw- en woonrijp maken) zijn gerealiseerd. Hierdoor verschuiven we de opbrengsten met betrekking tot Markt 8 naar 2025 en van de andere twee panden naar 2026. De bijbehorende afschrijvingslasten zijn hier ook op aangepast. Tenslotte is de boekwaarde van de Nieuwe Komstraat 19 Lobith in 2022 abusievelijk te laag opgenomen. Een nadeel van € 99.000.

Deze wijziging raakt meerdere programma's (programma's 0, 6 en 8). Per saldo resulteert dit in 2023 en 2024 in een nadeel van respectievelijk € 260.000 en € 723.000 en in 2025 en 2026 in een voordeel van respectievelijk € 445.000 en € 439.000.

In het corona herstelplan zijn twee investeringswerken opgenomen, namelijk herinrichting Markt Zevenaar en herinrichting Muldershof. Voor beide werken is in het herstelplan een bouwkostenindexering opgenomen. Met deze begrotingswijziging wordt dit administratief verwerkt. Het gaat in totaal om een investeringsbedrag van € 100.000, € 25.000 voor de Markt en € 75.000 voor Muldershof. De daarmee gepaard gaande afschrijvingslasten (afgerond € 3.000) worden verrekend met de daarvoor bestemde reserves.

In de meerjarenbegroting 2023-2026 hebben we rekening gehouden met een verhoging van de brandstofprijzen. Deze vallen, met name in het eerste halfjaar, lager uit dan vorig jaar verwacht. Hierdoor houden we nu rekening met een incidenteel voordeel van € 80.000.

In de meerjarenbegroting 2023-2026 is, als onderdeel van het collegeprogramma, vanaf 2023 een structureel budget van € 50.000 beschikbaar gesteld om inwoners meer te betrekken bij ruimtelijke ordening en wonen voor o.a. gebiedsgericht werken, de omgevingsvisie en bouwplannen. In 2023 zijn twee pilots gedraaid met ondersteuning van een bureau. De kosten hiervoor vallen lager uit dan begroot. De reden hiervoor is dat de voorbereiding deels al in 2022 heeft plaatsgevonden. Een eenmalig voordeel van € 20.000.

We verwachten een eenmalig nadeel van € 70.000 op de elektriciteitskosten gemeentehuis. In de periode april t/m medio juli is er namelijk geen elektriciteit opgewekt doordat de omvormers van de zonnepanelen zijn uitgeschakeld. Dit is inmiddels opgelost, er wordt nog onderzocht hoe dit heeft kunnen gebeuren. Vanaf heden gaan we de opwekking van de installatie periodiek controleren.

In de tweede helft van 2023 werken wij aan het opstellen van een strategie op bewustwording en gedragsverandering binnen de organisatie mogelijk te maken. Deze werkzaamheden lopen deels door in 2024. Om die reden schuiven wij € 10.000 door naar 2024. Een eenmalig voordeel in 2023 van € 10.000, een eenmalig nadeel in 2024 van € 10.000.

In de algemene uitkering (meicirculaire 2023) zijn aanvullende middelen beschikbaar gesteld om een stapeling van sociale en maatschappelijke problemen als gevolg van hoge inflatie te voorkomen. De beschikbaar gestelde middelen (€ 111.000) worden gebruikt voor extra inzet op het gebied van vroegsignalering en om gemeenten tegemoet te komen in het verwachte extra beroep op bijzondere bijstand.

De dorpsraad Lathum heeft samen met het bestuur van dorpshuis 'Het Gebouw' en het kerkbestuur van de NH-kerk en het naastgelegen gebouwtje De Wheme, SpectrumElan en de provincie Gelderland een start gemaakt met een dorpenplan Lathum (Lathum Later). Voor de verdere uitwerking van de plannen is door de provincie Gelderland een subsidie toegekend van € 400.000. Deze subsidie loopt tot en met 31 december 2024. Het betreft een subsidie op basis van de zgn. 50%/50% regeling. U heeft in de begroting 2023-2026 ook € 400.000 beschikbaar gesteld. In totaal is € 800.000 beschikbaar. Het project is ondertussen van start gegaan en zal ook in 2024 doorlopen. Om die reden hevelen wij € 550.000 over naar 2024. Op basis van de 50%/50% regeling hevelen we in die verhouding ook de subsidie voor € 275.000 over. Per saldo een voordeel in 2023 van € 275.000 en een nadeel in 2024 van € 275.000.

De werkzaamheden centrummanager worden gedekt uit de bestemmingsreserve centrummanagement (saldo per 1 januari 2023 € 80.000). Deze werkzaamheden lopen ook door in 2024. Om die reden wordt een bedrag van € 40.000 toegerekend aan 2023 en een bedrag van € 40.000 doorgeschoven naar 2024.

Woningstichting Plavei is voornemens ter plaatse van de Prins Clauslaan 12 woningen te slopen en 14 levensloopbestendige woningen te realiseren. Om dit mogelijk te maken is de uitruil van gronden in eigendom van Plavei en de gemeente (groen) en de aanleg van elf parkeerplaatsen noodzakelijk. Doordat de bouw van de woningen later wordt gerealiseerd dan gepland, en daarmee de aanleg van elf openbare parkeerplaatsen naar achteren schuift, stellen wij voor om het budget hiervoor (€ 27.500) door te schuiven naar 2025.

Bij de afdeling VTH wordt, als gevolg van het niet ingevuld krijgen van vacatures en begeleiding van junioren, gebruik gemaakt van inhuur. De kosten van inhuur liggen door de krapte op de arbeidsmarkt aanzienlijk hoger dan dat aan budget beschikbaar is. Om de vereiste werkzaamheden uit te kunnen blijven voeren is extra budget nodig: € 120.000 in 2023. Op dit moment kan nog niet ingeschat worden of meeropbrengsten aan bouwleges als dekking gebruikt kunnen worden. Dit zal blijken bij de jaarrekening 2023. Daarom leidt inhuur nu tot een nadeel in 2023 van € 120.000.

In het najaar verwachten we dat meerdere bedrijfswagens geleverd worden. De oude voertuigen willen wij inruilen. Dit leidt tot een eenmalig voordeel van € 16.000.

Door de raad zijn middelen beschikbaar gesteld voor een tijdelijk noodfonds om toegenomen betalingsproblemen en financiële kwetsbaarheid van huishoudens te voorkomen. Voor 2023 verwachten wij nu een bedrag van € 100.000 uit te geven. Deze kosten worden gedekt uit de daarvoor bestemde reserve. De mutatie is daarmee budgettair neutraal.

De kosten met betrekking tot de DoeDuiten wordt dit jaar ingeschat op afgerond € 49.000. Deze kosten worden gedekt door een onttrekking uit de daarvoor bestemde reserve.
Voor zover de middelen in deze bestemmingsreserve DoeDuiten eind 2023 niet zijn ingezet, worden deze in de jaarrekening (resultaat) toegevoegd aan de algemene reserve en zullen wij deze bestemmingsreserve afsluiten.

We melden een nadeel van € 50.000 op de kosten van juridisch advies. Deze houden grotendeels verband met de inzet van onze huisadvocaat op complexe dossiers zoals de raadsenquête en regievoering veelschrijvers.

We zijn genoodzaakt de externe inhuur op juridische zaken voort te zetten. Het betreft capaciteit in de komende maanden op de dossiers klachten, bezwaar en beroep, raadsenquête, afhandeling WOO en regievoering op een aantal complexe en intensieve dossiers. Hiernaast moeten de reguliere werkzaamheden ook doorgaan. Met de aanhoudende druk op de capaciteit bij juridische zaken borgen we met deze inzet een (minimale) basis in de juridische kwaliteit van gemeentelijke diensten en producten.   
Een deel van de kosten dekken wij af met vacatureruimte echter er blijft alsnog een verwacht nadeel over van € 300.000.

De Wet op de lijkbezorging gaat ervan uit dat de nabestaanden zorgdragen voor de uitvaart. Zijn er geen nabestaanden of is er geen geld beschikbaar dan betaalt de gemeente de uitvaart. Dit is een wettelijke taak. Wij zien een toename van deze kosten. Om die reden ramen wij in 2023 € 15.000 bij en vanaf 2024 € 10.000 structureel.

Bij leerlingenvervoer verwachten wij voor 2023 een nadeel van ongeveer € 80.000. De extra kosten doen zich voornamelijk voor bij vervoer in natura. Dit is de bekostiging van individueel vervoer van leerlingen. Door hun specifieke handicap of door de ligging van hun speciale school passen deze leerlingen niet in het gecombineerde leerlingenvervoer dat via de BVO DRAN gaat.

In de raadsvergadering van 19 december 2017 is € 375.000 beschikbaar gesteld uit de algemene reserve ter compensatie van gederfde inkomsten van niet te winnen zand in Rhederlaag onder de voorwaarde dat het bestemmingsplan onherroepelijk moet zijn. Dit is nog niet het geval en dit wordt niet eerder verwacht dan in 2024. Om die reden schuiven wij het bedrag door naar 2024.

In de raadsvergadering van 24 februari 2021 is raadsbreed een motie aangenomen om in de gemeente Zevenaar Stolpersteine te leggen om zo de slachtoffers van het nazisme uit de Joodse gemeenschap in de gemeente een naam te geven, te herdenken en bewustwording te bevorderen. Daarnaast krijgt de herdenkingsplaquette die in het gemeentehuis aan het Raadhuisplein hing een nieuwe plek. Hiervoor is in de begroting 2023-2026 voor 2023 € 17.000 beschikbaar gesteld. Het project wordt door vrijwilligers van de cultuurhistorische vereniging Zevenaar opgepakt en heeft door gezondheidsredenen vertraging opgelopen. Om die reden schuiven wij het budget door naar 2024. Een voordeel in 2023 van € 17.000, een nadeel in 2024 van € 17.000.

In 2023 verwachten wij een nadeel van € 75.000 op de kosten van afvalverwerking. De grootste posten die wijzigen zijn verwerkingskosten restafval en de inzamelkosten PMD. De daling van de hoeveelheid te verwerken restafval heeft zich niet in die mate voorgedaan die we verwacht hadden. Hierdoor stijgen de verwerkingskosten restafval. Daarnaast komt de stijging van de inzamelkosten PMD voort uit de aanschaf van de inzamelzakken. Door sterk gestegen grondstofprijzen en hoger gebruik van het aantal zakken, zijn deze kosten gestegen.

Het nadeel van € 75.000 onttrekken wij uit de bestemmingsreserve afval. In de meerjarenbegroting verwerken we de structurele wijzigingen binnen afval.

We hebben de riool gerelateerde investeringen nagelopen en een aantal opnieuw geraamd. We verwachten bijvoorbeeld dat de investeringen 'gemalen mechanisch/elektrisch en IBA's 2023', 'minigemalen 2023' en 'Lathum (Koestraat)' niet in dit jaar wordt afgerond. Dit leidt in 2023 en 2024 tot een eenmalig positief resultaat van respectievelijk € 4.000 en € 42.000.
Daarnaast blijkt volgens de meest recente planning dat de investeringsbudgetten voor vernieuwen rioolstelsel voor de Zwanenwaay en Lathum (Koestraat) te laag zijn. Dit leidt tot een negatief resultaat van € 1.000 in 2025 en 2026 en van € 3.000 structureel vanaf 2027.
Bovenstaande wijzigingen verrekenen we binnen de voorziening riolering.

Tenslotte verwachten we een voordeel op de exploitatiekosten. Zo verlagen we bijvoorbeeld de communicatiekosten omdat we deze dekken uit de specifieke investeringsbudgetten. Dit resulteert in een structureel voordeel van € 29.000 die we verrekenen binnen de rioolheffing. Hiermee gaat het om een budgettair neutrale wijziging.

In 2023 loopt van een aantal beleidsdocumenten binnen het sociaal domein de geldigheidsduur af, waaronder de visie sociaal domein. In plaats van alle documenten apart te herijken geven wij de voorkeur aan het opstellen van een nieuwe visie en integrale aanpak binnen het sociaal domein voor 2024 e.v.. Een gewenste doorontwikkeling zowel op beleid als uitvoering.
Voor ieder mens zijn verschillende leefgebieden onlosmakelijk met elkaar verbonden. Leefgebieden lopen ongemerkt in elkaar over. Het is dé uitdaging om het sociaal domein zo in te richten dat schotten wegvallen en de belevingswereld van mensen centraal staat: integraal samenwerken dus. Om deze nieuwe visie en integrale aanpak vorm te kunnen geven zijn er medewerkers vrij gemaakt, is een extern bureau aangetrokken om het proces te begeleiden en de visie en integrale beleidsnota op te stellen. Tot slot is er een plan van aanpak opgesteld hoe e.e.a. vorm te geven.
De totale kosten ramen wij op € 173.000 (€ 143.000 personele kosten en € 30.000 voor communicatie materiaal, zaalhuur, etc.).

In de kadernota 2022 is € 50.000 beschikbaar gesteld om de mogelijkheden voor een HUB op de locatie 7Poort nader te verkennen. De Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen heeft een verkennend onderzoek opgesteld van de potentie van HUB Zevenaar Oost. Op basis van de uitkomsten van dit rapport bepalen wij welke aanvullende acties nodig zijn. Op dit moment is er echter nog steeds geen duidelijkheid over het project ViA15 waardoor aanvullende acties nog niet mogelijk zijn. Daarom stellen wij voor om het budget door te schuiven naar 2024.

Voor het opstellen van de beleidsnotitie erfgoed inclusief het participatietraject is in de begroting 2023-2026 € 50.000 beschikbaar gesteld in 2023. De opdracht wordt in 2023 verstrekt maar de werkzaamheden worden in 2024 opgepakt. Om die reden schuiven wij € 50.000 door naar 2024. Een voordeel in 2023 van € 50.000, een nadeel in 2024 van € 50.000.  

Het dierentehuis Arnhem e.o. heeft een tariefsverhoging doorgevoerd van 10%. Daarnaast zien wij een toename in het aantal dieren in onze gemeente die opgehaald moeten worden door de dierenambulance. In afwachting van nieuwe tariefafspraken ramen wij nu alleen voor 2023 € 10.000 extra.  

In 2023 is gestart met de pilot jongerenwerk op straat. Deze pilot willen wij doorzetten in 2024. Afhankelijk van de uitkomsten zal het project daarna worden voortgezet.
Om de kosten in 2024 te dekken maken wij gebruik van preventiemiddelen voor het voorkomen van stapeling van problemen die in 2023 beschikbaar zijn, maar niet volledig worden benut. Wij vragen u om een deel van het budget (€ 75.000) over te hevelen naar 2024 voor de pilot.

Op basis van de huidige cijfers wordt er op het product parkeren een tekort verwacht van € 145.000.
Naar verwachting zullen de inkomsten van de parkeergelden over 2023 € 170.000 lager zijn dan de begroting. Een aantal factoren/werkzaamheden die zich hebben afgespeeld binnen het betaald parkeergebied, hebben de inkomsten beïnvloed. De markt is ± 4 maanden verplaatst van het Raadhuisplein naar de parkeerplaats van de Oude Doesburgseweg. I.v.m. werkzaamheden aan de Babberichseweg en Vondellaan is de parkeerplaats op de Didamsestraat deels afgesloten en/of moeilijk bereikbaar. Daarbij nemen de opbrengsten van de parkeergelden de laatste jaren af t.o.v. de begroting.
De inkomsten op de fiscale naheffingen leveren een voordeel op van € 60.000 t.o.v. de begroting.
De aanschaf en implementatie van de nieuwe applicatie voor parkeervergunningen en fase 1 van de digitalisering voor de parkeervergunningen voor bewoners in zone A is afgerond. Dit project heeft tot € 35.000 meer -en onvoorziene kosten geleid. Oorzaken zijn o.a. extra externe inhuur, audits die uitgevoerd moesten worden en het aanschaffen van licenties.

In de begroting 2023-2027 is € 140.000 beschikbaar voor een pilot met de inzet van jeugdboa's. In verband met de beperkte beschikbaarheid van externe deskundigheid wordt deze pilot beperkt tot het najaar van 2023. Het benodigd budget bedraagt naar verwachting € 45.000. Het resterende bedrag valt vrij. Een eenmalig voordeel in 2023 van € 95.000.

In 2022 hebben we onderzocht of het carillon op de 4e verdieping teruggeplaatst kan worden. Uit deze onderzoeken is gebleken dat we de bouwconstructie moeten aanpassen. Hierdoor vallen de kosten hoger uit. We verwachten € 85.000 hiervoor nodig te hebben. Daarnaast is de wens geuit om het gemeentehuis te verlichten. Onze inschatting is dat hiervoor € 45.000 nodig is.
Door bovenstaande ontwikkelingen is er onvoldoende investeringsbudget aanwezig. Om beide wensen te realiseren vragen we een verhoging van het investeringsbudget van € 80.000. Dit leidt vanaf 2024 tot € 4.000 hogere afschrijvingslasten.

Dit jaar is gestart met het project zorg & veiligheid. Zorgprofessionals moeten goed samenwerken met hun veiligheidspartners in het belang van veiligheid en leefbaarheid. Deze taak wordt nu projectmatig opgepakt, maar zal structureel ingebed moeten worden. Hoe dit moet gebeuren wordt nu onderzocht. Ook wordt een samenwerkingsconvenant voorbereid.  Voor 2023 verwachten wij dat de projectkosten € 175.000 bedragen. Wij stellen u voor om dit bedrag beschikbaar te stellen.

De 1e tussenrapportage van SDL laat voor de RID een incidenteel nadeel zien van € 765.000.  In hoofdzaak betreft het de doorontwikkeling van de RID, zoals in de 1e voortgangsrapportage reeds aangekondigd. De bestaansonzekerheid van de RID heeft geleid tot een grote uitstroom waarvoor tijdelijk personeel wordt ingehuurd. Daarnaast komen extra kosten die een vervolg zijn op de zogenoemde Brief van Van Zanen in het kader van de informatieveiligheid. Ook stijgen de huisvestingslasten. Voor Zevenaar melden we in totaal een nadeel van € 387.000.

Wij onderzoeken mogelijkheden om de onderlinge samenwerking met Ataro te optimaliseren. Hierbij wordt gekeken naar duidelijke en werkbare afspraken tussen gemeente en sportbedrijf. Voor dit onderzoek vragen wij u om € 80.000 beschikbaar te stellen.

Eerder dit jaar zijn we, door de slechte technische staat, overgegaan op de plaatsing van een nieuwe ballenvanger bij GSV in Giesbeek. Vanuit veiligheidsoverwegingen was het belangrijk om dit te doen omdat het desbetreffende veld evenwijdig aan de provinciale weg loopt. Daarnaast heeft Ataro meer sportvelden in onderhoud genomen, waardoor deze kosten gestegen zijn. Bovenstaande ontwikkelingen leiden tot een nadeel van € 30.000.

Dit jaar wordt ingezet om de kwaliteit van de toegang te optimaliseren zowel rechtmatig als doelmatig. Dit doen we met de ontwikkeling naar Sterke Lokale teams. Er wordt geïnvesteerd in professionalisering van de consulenten. Extra ondersteuning bij complexe en veiligheid casuïstiek en de nodige (verplichte) deskundigheidsbevordering.
Voor dit project vragen wij om een budget van € 275.000.

Het budget dat beschikbaar is voor de monumentenklassendag wordt in 2023 niet besteed. Dit heeft als oorzaak dat er een tekort aan vrijwilligers is en door de aanstelling van de nieuwe directeur van het Liemers museum. Een eenmalig voordeel in 2023 van € 3.000.

Uit de gerealiseerde productiecijfers van 2022 en januari-februari 2023 blijkt dat GGNet de laatste jaren een passende begroting indiende. Deze werd slechts deels gehonoreerd omdat het budget niet toereikend is, waardoor ze in de loop van het jaar mantelzorgers moesten gaan teleurstellen. Inmiddels is er in het drie maandelijks overleg afgesproken, om elkaar beter op de hoogte te houden van de ontwikkelingen. Voor 2024 dient GGNet daarom een vergelijkbare subsidieaanvraag in als voorgaande jaren. Om de aanvraag volledig te kunnen honoreren, zodat alle mantelzorgers de steun krijgen die nodig is, is extra budget nodig van € 16.400.

In 2024 zetten wij in op het opstellen van uitvoeringsprogramma's op gebied van broeikasgasreductie en energiereductie, beheersmaatregelen voor interne borging van de opgave en een plan van aanpak voor het realiseren van de ambitie en doelstelling om een CO2-neutrale organisatie in 2026 te realiseren. Om die reden schuiven we een bedrag van € 82.000 door naar 2024. Dekking vindt plaats uit de algemene reserve waardoor de verschuiving budgettair neutraal is.

In de meicirculaire 2022 is € 294.000 opgenomen voor de uitvoeringskosten van het klimaatakkoord. Wij zetten in 2023 in op het opstarten van burgerberaad en een klimaatcampagne. Hiervoor is in totaal in 2023 € 50.000 nodig. Het resterende bedrag van € 244.000 schuiven wij door naar 2024. Dit bedrag zetten wij in voor het uitvoering geven aan burgerberaad en de duurzaamheidscampagne. Een voordeel in 2023 van € 244.000, een nadeel in 2024 van € 244.000.

In het uitvoeringsprogramma duurzaamheid dat u op 21 september 2022 heeft vastgesteld zijn diverse onderdelen opgenomen voor uitvoering in 2023. Diverse onderdelen schuiven wij om diverse redenen door:
1. Subsidie groene daken: In de tweede helft van 2023 wordt de vacature voor beleidsmedewerker Klimaatadaptatie en biodiversiteit opengesteld. De invulling van de groene daken subsidie wordt opgepakt zodra deze functie is ingevuld. Om die reden schuiven wij € 15.000 door naar 2024.
2. Warmtetransitie warmtenet stad Zevenaar: Vanwege de landelijke ontwikkelingen op het gebied van het publieke aandeel bij warmtenetten zijn de onderhandelingen met het warmtebedrijf (Vattenfall) on-hold gezet. Voor het warmtenet stad Zevenaar onderzoeken we een alternatief. Hiervoor is extra capaciteit en specifieke (technische)kennis (o.a. opstellen businesscase) nodig. Het eenmalig beschikbaar gestelde bedrag is niet toereikend waardoor aanvullend € 65.000 uit de bestemmingsreserve duurzaamheid wordt ingezet. De werkzaamheden lopen door in 2024 waardoor ook dit bedrag wordt doorgeschoven naar 2024.
3. Stimuleren energiebesparende maatregelen samenleving: De verbreding van ondersteuning bij het realiseren van energiebesparing in de woningvoorraad verloopt niet volgens de oorspronkelijke planning. Samen met betrokken partners wordt ondermeer gekeken naar het inrichten van fysieke ondersteuningspunten in gemeente Zevenaar om inwoners te ondersteunen bij energiebesparing in de woning. Dit vergt meer tijd. Om die reden schuiven we € 50.000 door naar 2024.
4. Inkoop- en aanbestedingsbeleid eigen organisatie: In 2024 zetten wij in op het verduurzamen van ons inkoop- en aanbestedingsbeleid door onder andere het opstellen van een actieplan 'Maatschappelijk verantwoord opdrachtgeven en inkopen', gebruik maken (implementeren) van de Aanpak DuurzaamGWW en de Milieukostenindicator (MKI). Om die reden schuiven wij € 17.000 door naar 2024.
5. Wijk van de toekomst: aardgasvrij Angerlo: De afronding van het wijk uitvoeringsplan Angerlo aardgasvrij loopt niet volgens de oorspronkelijke planning. Samen met de betrokken partners zijn we de nieuwe kansen die op ons pad zijn gekomen aan het verkennen. Dit vergt iets meer tijd. Het budget hiervoor faseren we daarom op andere manier. € 175.000 minder in 2023, € 25.000 meer in 2024 en € 150.000 meer in 2025.

In totaal verschuiven wij € 172.000 naar 2024 en € 150.000 naar 2025. Dekking komt uit de bestemmingsreserve duurzaamheid.

Voor de aanpak van geldzorgen, armoede en schulden is een bedrag aan de algemene uitkering (meicirculaire 2023) toegevoegd van € 89.000 om gemeenten de mogelijkheid te bieden (extra) te investeren in betere dienstverlening op het gebied van armoede en schulden. Deze middelen zetten we in om aan de slag te gaan met de prioriteiten van de aanpak van geldzorgen, armoede en schulden, zoals het verdubbelen van het gebruik van de schuldhulpverlening en het tegengaan van kinderarmoede.

In de meicirculaire zijn bedragen opgenomen voor ontheemden uit Oekraïne. Het betreft vergoedingen voor taalonderwijs (€ 36.000) en voor leerlingenvervoer (€ 46.000). Het taalonderwijs richt zich op het stimuleren van een hogere arbeidsparticipatie door het leren van de Nederlandse taal.

In de 2e voortgangsrapportage 2022 hebben we aangegeven dat het onderzoek naar de betaalbaarheid van het uitfaseren van aardgas vertraging heeft opgelopen. Dat is nog steeds het geval. Er is op dit moment geen zicht op hoe en wanneer dit onderzoek wordt vormgegeven. Om die reden laten we in 2023 een bedrag van € 75.000 vrijvallen. Wij komen in een later stadium bij u op dit onderwerp terug.

In de meerjarenbegroting 2023-2026 is vanaf 2023 een structureel bedrag opgenomen van € 20.000 voor samenwerking in een toekomstig centrum. Hiervan zal € 10.000 in 2023 niet worden besteed. Daarnaast is met de Liemerse Ambassade overeengekomen dat voor zowel de uitvoering Liemers economische visie als de deelname aan de Liemerse Ambassade de kosten met betrekking tot 2023 niet in rekening gebracht worden. Hiervoor gebruiken ze de bijdrage 2022. Een voordeel in 2023 van € 105.000.
In totaal een eenmalig voordeel in 2023 van € 115.000.

In de meicirculaire 2023 is compensatie ontvangen voor gestegen inflatie 2023. Deze compensatie verwerken wij niet meer in de afzonderlijke budgetten, maar laten we nu vrijvallen ter compensatie van overschrijdingen die zich voordoen in deze 2e voortgangsrapportage. Het gaat om een bedrag van € 386.000.

Vanwege de landelijke ontwikkelingen op het gebied van het publieke aandeel bij warmtenetten zijn de onderhandelingen met het warmtebedrijf (Vattenfall) on-hold gezet. Voor het warmtenet stad Zevenaar zijn we een alternatief aan het onderzoeken. Dit zijn extra werkzaamheden die doorlopen in 2024. Om die reden schuiven we € 158.000 door naar 2024. Een voordeel in 2023 van € 158.000, een nadeel van € 158.000 in 2024.

Voor de actualisatie warmtevisie op de Warmtewet 2.0, het aanwijzen en uitwerken van warmtekavels en het aanwijzen van een warmtebedrijf op grond van de warmtewet 2.0 heeft uw raad in de kadernota 2022 een bedrag van € 50.000 beschikbaar gesteld voor 2022. De wetgeving is echter uitgesteld waardoor het bedrag is doorgeschoven naar 2023. Vanwege de landelijke ontwikkelingen in de warmtetransitie is er weinig capaciteit beschikbaar bij de marktpartijen. De planning is dat na marktconsultatie de opdracht voor het actualiseren van de transitievisie warmte in het vierde kwartaal 2023 wordt verleend. Uitvoering in 2024. Om die reden schuift € 20.000 door naar 2024. Door landelijke ontwikkelingen (val kabinet en wens kabinet warmtenet in publieke handen) ligt het aanwijzen en uitwerken warmtekavels en het aanwijzen warmtebedrijf stil. Wij voorzien de kosten hiervoor in 2025. In totaal een voordeel in 2023 van € 50.000, een nadeel in 2024 van € 20.000 en een nadeel in 2025 van € 30.000.

Op het budget van de wet WOZ (Wet Waardering Onroerende Zaken) verwachten wij een nadeel van € 200.000.
Het aantal ingediende bezwaar- en beroepschriften tegen de WOZ-waarde loopt in 2023 verder op naar meer dan 1.000.  De toename van bezwaren zien we met name bij de no-cure-no-pay bedrijven die namens belastingplichtigen bezwaren indienen. In Zevenaar is ruim de helft van het aantal bezwaren ingediend door deze bedrijven die hier winsten mee maken. De gemeente betaalt zo’n bureau een verplichte proceskostenvergoeding indien het bezwaar of het beroep gegrond is. Uiteindelijk betaalt de gemeenschap dan de kosten van die bureaus. Het zorgvuldig en tijdig behandelen van het grote aantal bezwaar- en beroepsschriften vergt veel capaciteit. Hiervoor zijn wij genoodzaakt externe ondersteuning en inhuur in te zetten.

Gebleken is dat de lasten structureel lager zijn dan de raming. In de uitgaven voor buurtbemiddeling voor Zevenaar zien wij, in de laatste drie jaren, geen fluctuaties. Het structureel voordeel bedraagt € 6.000.

Het budget voor Jeugdgezondheidszorg - leveringen en diensten derden wordt niet volledig ingezet. Rekening houdend met de structurele verplichtingen kan een deel van het budget worden afgeraamd. Deze wijziging leidt tot een voordeel in 2023 van € 8.500 en structureel, met ingang van 2024 een voordeel van € 10.000.

Het budget voor Jeugdgezondheidszorg t.b.v. JOGG projecten (Jongeren Op Gezond Gewicht) wordt niet volledig ingezet. Rekening houdend met de verplichtingen kan een deel van het budget structureel (voordeel € 3.500) worden afgeraamd.

Het budget voor lokaal onderwijsachterstandsbeleid wordt niet volledig ingezet. Rekening houdend met de verplichtingen kan een deel van het budget structureel (voordeel € 3.000) worden afgeraamd.

Het budget voor leveringen en diensten door derden (activiteiten en sportmaterialen) wordt niet volledig ingezet. Rekening houdend met de verplichtingen kan een deel van het budget structureel (voordeel € 3.000) worden afgeraamd.

Het budget voor subsidies stedencontacten wordt niet volledig ingezet. Van comité Mátészalka is voor 2023 een aanvraag ontvangen voor een beperkte bijdrage. De stedenband met deze stad wordt dit jaar afgebouwd, terwijl die met Weilburg wordt gecontinueerd. Gelet op de afbouw van de band met Mátészalka kan een deel van het budget structureel worden afgeraamd. M.i.v. 2024 is dit voordeel afgerond € 7.000.

Het budget voor subsidies wordt niet volledig ingezet. Een deel van de subsidie kan worden verantwoord onder de specifieke uitkering (Wet inburgering). Rekening houdend met de structurele verplichtingen kan een deel van het budget structureel (voordeel € 60.000) worden afgeraamd.

We hebben de investeringsbudgetten voor de aanschaf van bedrijfswagens nagelopen en een aantal opnieuw geraamd. Zo verwachten we de rioolcombi, een aantal wagens en de hefbrug één jaar later af te sluiten. Dit leidt tot een eenmalig positief resultaat van € 3.000 in 2023, € 74.000 in 2024, € 27.000 in 2025 en € 3.000 in 2026.

We hebben de groen gerelateerde investeringen nagelopen en een aantal opnieuw geraamd. We verwachten bijvoorbeeld dat de werkzaamheden omtrent de reguliere vervanging groen en bomen in 2023 nog niet zijn afgerond. Wij verwachten dit doordat we in het eerste halfjaar 2023 de aanbestedingen in de markt hebben gezet. Hierdoor kunnen we in het najaar pas starten met de vervanging van bomen en groen. Daarnaast houden we er rekening mee dat de groen en bomen gerelateerde investeringen voor de revitalisatie Angerlo, in tegenstelling tot wegen en riolering, begin 2024 wordt afgerond.
Deze wijzigingen leiden tot een positief resultaat van € 35.000 in 2024 en € 14.000 in 2025 en tot een negatief resultaat van € 19.000 in 2026.

We hebben de openbare verlichting en verkeersregelinstallaties gerelateerde investeringsbudgetten nagelopen en een aantal opnieuw geraamd. We verwachten dat we een deel van de werkzaamheden omtrent 'vervangen armaturen 2023', 'vervangen verkeersregelinstallaties 2023' en 'verlichting duurzaam en circulair 2023' later zullen verrichten. Gezien de huidige inschattingen op basis van ouderdom en technische staat hebben we ervoor gekozen om een deel van het investeringsbudget 'vervangen armaturen 2023' toe te voegen aan gelijknamige investeringsbudgetten voor 2025. De andere twee investeringsbudgetten hebben we één jaar doorgeschoven. Daarnaast hebben we de pachtopbrengsten voor lichtreclame geactualiseerd.
Bovenstaande leidt tot een positief resultaat van € 6.000 in 2023, € 12.000 in 2024 en € 8.000 in 2025 en 2026.

De afronding van het project "Advies/planvorming spoorverdubbeling Zevenaar-Didam" wordt voorzien in 2024.
De afronding van project "onderzoek PlanMER Witte Kruis" wordt voorzien in 2024. Naast nog wat kleine aanpassingen resulteert de actualisatie in 2023 tot een voordeel van € 33.000 tot uiteindelijk een voordeel in 2026 van € 11.000.

Het project Bruisend maken centrum Zevenaar wordt naar verwachting pas in 2024 afgerond omdat gewacht moet worden op het afronden van de pleinen. Een voordeel in 2024 van € 5.000.

De speeltoestel gerelateerde investeringen hebben we nagelopen en een aantal opnieuw geraamd. We verwachten bijvoorbeeld dat we werkzaamheden omtrent 'vervangen speeltoestellen 2023' en 'duurzaam materieel speelvoorzieningen 2023' vertragen doordat we in het eerste halfjaar 2023 de aanbestedingen in de markt hebben gezet. Hierdoor kunnen we in het najaar pas starten met de vervanging van speeltoestellen. Daarin hebben we vervolgens ook te maken met relatief lange levertijden. Het budget van vervanging speeltoestellen 2023 hebben we verplaatst naar vervanging speeltoestellen 2027 zodat we een meer gelijkmatige spreiding over de jaren hebben. Dit leidt tot een eenmalig positief resultaat van € 5.000 in 2024, € 22.000 in 2025 en € 2.000 in 2026.
Verder hebben we de investering 'speelvoorzieningen voor kinderen met een beperking' (2024) een jaar doorgeschoven. Deze wordt gedekt door een bestemmingsreserve afschrijvingslasten. Dit heeft daarom geen effect op het resultaat.

We hebben de vastgoed gerelateerde investeringen nagelopen en een aantal opnieuw geraamd. We verwachten bijvoorbeeld dat de verduurzaming brandweerkazerne meer tijd in beslag neemt. Deze wijzigingen leiden tot een eenmalig positief resultaat in 2023 en 2024 van respectievelijk € 3.000 en € 4.000.

We hebben de wegen en civiele kunstwerken gerelateerde investeringen nagelopen en een aantal opnieuw geraamd. We verwachten bijvoorbeeld dat we de werkzaamheden omtrent 'revitalisatie wegen Spijk' en 'vervangen Brug Eltenseweg' in respectievelijk 2024 en 2026 afronden. De werkzaamheden in Spijk hebben bijvoorbeeld vertraging opgelopen doordat het vervangen en versterken van kabels en leidingen door Vitens en Alliander langer heeft geduurd dan verwacht. Daarnaast hebben we een aantal kleinere investeringen doorgeschoven, zoals de herinrichting Nieuwstraat Pannerden naar 2024.
Deze programma overstijgende wijziging (programma 2 en 3) leidt tot een eenmalig resultaat van € 27.000 in 2023, € 23.000 in 2024, - € 6.000 in 2025 en € 17.000 in 2026.

Verder hebben we de investeringen 'fietspad Geitenwaard' en 'herinrichting Muldershof' een jaar vervroegd. Beide verwachten we in 2024 af te ronden, waardoor de afschrijvingslasten in 2025 met € 15.000 toenemen. Deze investeringen worden gedekt door diverse reserves. De onttrekking hebben we hierop aangepast. Dit heeft geen effect op het rekeningresultaat.

De laatste jaren liggen de afdrachten in het kader van de VOG en de naturalisatie tussen de € 30.000 en € 35.000, terwijl een bedrag van € 44.000 is begroot. Wij stellen daarom voor om deze structureel met € 10.000 te verlagen.

We verlagen de raming voor lasten van voormalig personeel gezien de arbeidsmarkt en de kansen van voormalig medewerkers om weer aan het werk te gaan bij een andere werkkring. Dit resulteert in 2023 in een voordeel van € 47.000 en in de jaren erna in een structureel voordeel van € 27.000.

We verwachten in 2023 een incidenteel hogere opbrengst van € 35.000 op de verkoop van gemeentelijke gronden. Dit heeft te maken met het verkopen van diverse groenstroken. Daarnaast verlagen wij de raming van de door ons betaalde pachten van gemeentelijke gronden. Dit resulteert vanaf 2024 in een structureel voordeel van € 4.000.

In de vorige bestuursperiode is € 25.000 structureel geraamd voor uitgaven om de bestuurlijke samenwerking uit te bouwen en om binnen samenwerkingsverbanden gezamenlijk doelstellingen te halen. Gebleken is dat dit budget de afgelopen jaren beperkt is ingezet. Activiteiten worden in de bestaande formatie uitgevoerd. We ramen € 25.000 structureel af met ingang van 2023.

In 2022 hebben we de locatie Kerkstraat 16 Zevenaar verkocht. De bijbehorende lasten, zoals verzekeringen en onderhoud, halen we uit de begroting. Dit resulteert vanaf 2023 in een structureel voordeel van € 3.000.

Na beoordeling van de budgetten voor de bedrijfscontactfunctie kan € 2.000 vrijvallen. Een structureel voordeel vanaf 2023 van € 2.000.

In de meerjarenbegroting 2023-2026 is abusievelijk de doorbelasting van de overhead naar de grondexploitatie Zevenaar-Oost bedrijven naar programma 0 niet verwerkt. Dit corrigeren we met deze begrotingswijzigingen. Een nadeel in 2024 van € 50.000, een voordeel in 2025 van € 22.000 en vanaf 2026 een structureel voordeel van € 10.000.

Jaarlijks is € 58.000 beschikbaar voor duurzaamheidsinitiatieven uit de samenleving. In 2023 en 2024 verwachten wij minder initiatieven die vragen om een bijdrage van de gemeente. Een voordeel van € 29.000 in 2023 en 2024.

In de meerjarenbegroting 2023-2026 is € 31.000 structureel vanaf 2023 beschikbaar gesteld om bedrijven en organisaties te stimuleren om actief met verduurzaming aan de slag te gaan. Vanuit de Groene Metropool Regio zal hier vanaf 2024 op worden ingezet. Daarom laten wij het gehele budget 2023 en de helft van het budget 2024 vrijvallen. Een eenmalig voordeel in 2023 van € 31.000 en in 2024 van € 16.000.

Er zijn nog frictiekosten (€ 110.000) opgenomen voor een was- en strijkservice in het kader van de Wmo. Wij stellen voor om deze specifieke frictiekosten te laten vervallen. Op het moment dat er nieuwe plannen/projecten aan de orde zijn, leggen wij dit separaat voor aan uw raad.

In het collegeprogramma is 1 fte toegekend voor handhaving van de openbare orde & veiligheid rondom de Fashion Outlet. Formatie is beschikbaar gesteld vanuit afdeling Bedrijfsvoering vanaf 2023. De FOZ zal in 2025 klaar zijn. Het bijbehorende formatie-budget laten we ingaan vanaf medio 2025. Dit leidt tot een voordeel in 2023 en 2024 van € 80.000 en € 40.000 in 2025.

In de exploitatiebegroting is een jaarlijks budget beschikbaar voor hardware van € 10.000. Vanwege de toegenomen digitalisering en uitbreiding van dienstverlening zijn sinds 2022 investeringsbudgetten voor hardware beschikbaar. Het exploitatiebudget zetten wij niet meer in en we ramen € 10.000 structureel af met ingang van 2023.

In het collegeprogramma staat vermeld dat we gaan experimenteren met een doorstroommakelaar. Wij achten het juiste moment nog niet aangebroken om hiermee van start te gaan. Ons eerste doel is om het woonbeleid te actualiseren met een nieuwe woon(zorg)visie. Aansluitend gaan we in kaart brengen welke woningen geschikt (te maken) zijn voor de doelgroep en hoe we nieuwe woningen kunnen realiseren om doorstroming te bevorderen. Nadat deze stappen zijn gezet, kunnen we onderzoeken op welke manier de doorstroommakelaar het meest effectief kan worden ingezet. Om die reden ramen we in zowel 2023 als 2024 € 45.000 af met dekking uit de algemene reserve. Per saldo budgettair neutraal.

Met ingang van 1 augustus 2023 wordt tijdelijk, voor een periode van vijf jaar, een ruimte verhuurd in de onderwijslocatie van de SBO de Schilderspoort. Een deel hiervan wordt door schoolbestuur afgedragen aan de gemeente in het kader van instandhouding. We hielden nog geen rekening met deze extra huuropbrengst (hogere baten). Het voordeel in 2023 bedraagt € 4.000 en structureel vanaf 2024 afgerond € 10.000.

In 2020 is budget beschikbaar gesteld ten behoeve van bodemonderzoeken en juridische kosten voor het afstoten van vastgoed in het kader van de bezuinigingsopgave. Doordat de volgorde van de af te stoten objecten gewijzigd is, schuiven we de middelen uit 2023 en 2024 door naar 2025 (€ 20.000).

Voor de huidige en voormalige wethouders die nog niet de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt is een voorziening gevormd. Eén van de grondslagen die gehanteerd wordt bij de berekening van het benodigd doelvermogen van de pensioenvoorziening is de rekenrente, afgeleid van de marktrente. Jaarlijks ramen we € 100.000 als “standaard” toevoeging aan de voorziening. Nu de rente volgens prognose nog stijgende is, is het aannemelijk dat de toevoeging aan de voorziening lager uit valt.
We verlagen de toevoeging in 2025 en verder naar € 75.000. Dit levert een voordeel op van € 25.000. In 2023 en 2024 verwachten we geen toevoeging te hoeven doen, de voorziening is dan nog op peil. In deze twee jaren resulteert dit in een voordeel van € 100.000.

In de kadernota 2022 is vanaf 2023 structureel € 33.000 beschikbaar gesteld voor de financiële consequenties verduurzaming/vergroenen van het gascontract. In de begroting 2023-2026 respectievelijk 1e VGR 2023 zijn de budgetten voor gas verhoogd. Daarin is ook de prijsstijging voor duurzaam gas opgenomen. Om die reden kan het budget van € 33.000 vrijvallen vanaf 2023.

In de meerjarenbegroting 2023-2026 heeft de raad ermee ingestemd om het totale bedrag dat wordt ontvangen voor toeristenbelasting in te zetten voor het uitvoeren van het beleidskader vrijetijdseconomie. Pas begin 2023 konden we starten met het invullen van de uitgebreide uitvoeringsagenda. Daarnaast lopen diverse projecten vertraging op omdat met veel partijen overleg gepleegd moet worden en dit kost veel tijd. Hierdoor loopt de planning uit. Om die reden laten wij voor 2023 eenmalig € 100.000 en voor 2024 eenmalig € 60.000 vrijvallen.

In de algemene reserve is een bedrag van € 38.000 gereserveerd voor uitvoering van de routekaart, op weg naar een energieneutraal Zevenaar. Dit bedrag is ondertussen op een andere manier in de begroting opgenomen waardoor het bedrag weer kan vrijvallen ten gunste van de algemene reserve.

Doordat het proces van ramen van afschrijvingslasten in het afgelopen jaar is gewijzigd, is het niet meer noodzakelijk om een stelpost voor het vrijvallen van afschrijvingslasten op te nemen. We laten deze stelpost dan ook structureel vrijvallen. Het gaat om een voordeel van afgerond € 40.000 in 2024, oplopend tot € 46.000 structureel vanaf 2026.

In het kader van de ambitie "energie- en CO2-neutrale samenleving 2040", is in de Kadernota 2022 € 43.000 beschikbaar gesteld voor de "Kids groen en duurzaam campagne". Het is de verwachting dat dit project niet door Kunstwerk!-NME gestart zal worden. Om die reden laten we € 43.000 vrijvallen ten gunste van het begrotingsresultaat.

In het budget beleid wonen wordt het budget voor inhuur derden niet ingezet. Om die reden laten we dit bedrag vrijvallen. Een structureel voordeel vanaf 2023 van € 8.000.

Voor de implementatie van de nieuwe Wet inburgering zijn extra werkzaamheden in 2023 nodig. De kosten worden ingeschat op € 12.000 en kunnen worden gedekt uit de bestemmingsreserve statushouders.
Voor zover de middelen in deze bestemmingsreserve statushouders eind 2023 niet zijn ingezet, worden deze in de jaarrekening (resultaat) toegevoegd aan de algemene reserve en zullen wij deze bestemmingsreserve afsluiten.

In totaal was begin 2023 nog € 579.000 beschikbaar voor de invoering van de Omgevingswet. Hiervan schuift € 150.000 door naar 2024. Dekking vindt plaats uit de algemene reserve waardoor de mutatie budgettair neutraal is.

In het corona herstelplan zijn twee investeringswerken opgenomen, namelijk herinrichting Markt Zevenaar en herinrichting Muldershof. Voor beide werken is in het herstelplan een bouwkostenindexering opgenomen. Met deze begrotingswijziging wordt dit administratief verwerkt. Het gaat in totaal om een investeringsbedrag van € 100.000, € 25.000 voor de Markt en € 75.000 voor Muldershof. De daarmee gepaard gaande afschrijvingslasten (afgerond € 3.000) worden verrekend met de daarvoor bestemde reserves.

De werkzaamheden centrummanager worden gedekt uit de bestemmingsreserve centrummanagement (saldo per 1 januari 2023 € 80.000). Deze werkzaamheden lopen ook door in 2024. Om die reden wordt een bedrag van € 40.000 toegerekend aan 2023 en een bedrag van € 40.000 doorgeschoven naar 2024.

Door de raad zijn middelen beschikbaar gesteld voor een tijdelijk noodfonds om toegenomen betalingsproblemen en financiële kwetsbaarheid van huishoudens te voorkomen. Voor 2023 verwachten wij nu een bedrag van € 100.000 uit te geven. Deze kosten worden gedekt uit de daarvoor bestemde reserve. De mutatie is daarmee budgettair neutraal.

De kosten met betrekking tot de DoeDuiten wordt dit jaar ingeschat op afgerond € 49.000. Deze kosten worden gedekt door een onttrekking uit de daarvoor bestemde reserve.
Voor zover de middelen in deze bestemmingsreserve DoeDuiten eind 2023 niet zijn ingezet, worden deze in de jaarrekening (resultaat) toegevoegd aan de algemene reserve en zullen wij deze bestemmingsreserve afsluiten.

In de raadsvergadering van 19 december 2017 is € 375.000 beschikbaar gesteld uit de algemene reserve ter compensatie van gederfde inkomsten van niet te winnen zand in Rhederlaag onder de voorwaarde dat het bestemmingsplan onherroepelijk moet zijn. Dit is nog niet het geval en dit wordt niet eerder verwacht dan in 2024. Om die reden schuiven wij het bedrag door naar 2024.

In 2023 verwachten wij een nadeel van € 75.000 op de kosten van afvalverwerking. De grootste posten die wijzigen zijn verwerkingskosten restafval en de inzamelkosten PMD. De daling van de hoeveelheid te verwerken restafval heeft zich niet in die mate voorgedaan die we verwacht hadden. Hierdoor stijgen de verwerkingskosten restafval. Daarnaast komt de stijging van de inzamelkosten PMD voort uit de aanschaf van de inzamelzakken. Door sterk gestegen grondstofprijzen en hoger gebruik van het aantal zakken, zijn deze kosten gestegen.

Het nadeel van € 75.000 onttrekken wij uit de bestemmingsreserve afval. In de meerjarenbegroting verwerken we de structurele wijzigingen binnen afval.

In 2024 zetten wij in op het opstellen van uitvoeringsprogramma's op gebied van broeikasgasreductie en energiereductie, beheersmaatregelen voor interne borging van de opgave en een plan van aanpak voor het realiseren van de ambitie en doelstelling om een CO2-neutrale organisatie in 2026 te realiseren. Om die reden schuiven we een bedrag van € 82.000 door naar 2024. Dekking vindt plaats uit de algemene reserve waardoor de verschuiving budgettair neutraal is.

In het uitvoeringsprogramma duurzaamheid dat u op 21 september 2022 heeft vastgesteld zijn diverse onderdelen opgenomen voor uitvoering in 2023. Diverse onderdelen schuiven wij om diverse redenen door:
1. Subsidie groene daken: In de tweede helft van 2023 wordt de vacature voor beleidsmedewerker Klimaatadaptatie en biodiversiteit opengesteld. De invulling van de groene daken subsidie wordt opgepakt zodra deze functie is ingevuld. Om die reden schuiven wij € 15.000 door naar 2024.
2. Warmtetransitie warmtenet stad Zevenaar: Vanwege de landelijke ontwikkelingen op het gebied van het publieke aandeel bij warmtenetten zijn de onderhandelingen met het warmtebedrijf (Vattenfall) on-hold gezet. Voor het warmtenet stad Zevenaar onderzoeken we een alternatief. Hiervoor is extra capaciteit en specifieke (technische)kennis (o.a. opstellen businesscase) nodig. Het eenmalig beschikbaar gestelde bedrag is niet toereikend waardoor aanvullend € 65.000 uit de bestemmingsreserve duurzaamheid wordt ingezet. De werkzaamheden lopen door in 2024 waardoor ook dit bedrag wordt doorgeschoven naar 2024.
3. Stimuleren energiebesparende maatregelen samenleving: De verbreding van ondersteuning bij het realiseren van energiebesparing in de woningvoorraad verloopt niet volgens de oorspronkelijke planning. Samen met betrokken partners wordt ondermeer gekeken naar het inrichten van fysieke ondersteuningspunten in gemeente Zevenaar om inwoners te ondersteunen bij energiebesparing in de woning. Dit vergt meer tijd. Om die reden schuiven we € 50.000 door naar 2024.
4. Inkoop- en aanbestedingsbeleid eigen organisatie: In 2024 zetten wij in op het verduurzamen van ons inkoop- en aanbestedingsbeleid door onder andere het opstellen van een actieplan 'Maatschappelijk verantwoord opdrachtgeven en inkopen', gebruik maken (implementeren) van de Aanpak DuurzaamGWW en de Milieukostenindicator (MKI). Om die reden schuiven wij € 17.000 door naar 2024.
5. Wijk van de toekomst: aardgasvrij Angerlo: De afronding van het wijk uitvoeringsplan Angerlo aardgasvrij loopt niet volgens de oorspronkelijke planning. Samen met de betrokken partners zijn we de nieuwe kansen die op ons pad zijn gekomen aan het verkennen. Dit vergt iets meer tijd. Het budget hiervoor faseren we daarom op andere manier. € 175.000 minder in 2023, € 25.000 meer in 2024 en € 150.000 meer in 2025.

In totaal verschuiven wij € 172.000 naar 2024 en € 150.000 naar 2025. Dekking komt uit de bestemmingsreserve duurzaamheid.

Door de fasering van investeringen en de wijziging van de afschrijvingslasten worden de ramingen van de onttrekkingen uit enkele reserves voor afschrijvingslasten aangepast

De afronding van het project "Advies/planvorming spoorverdubbeling Zevenaar-Didam" wordt voorzien in 2024.
De afronding van project "onderzoek PlanMER Witte Kruis" wordt voorzien in 2024. Naast nog wat kleine aanpassingen resulteert de actualisatie in 2023 tot een voordeel van € 33.000 tot uiteindelijk een voordeel in 2026 van € 11.000.

De speeltoestel gerelateerde investeringen hebben we nagelopen en een aantal opnieuw geraamd. We verwachten bijvoorbeeld dat we werkzaamheden omtrent 'vervangen speeltoestellen 2023' en 'duurzaam materieel speelvoorzieningen 2023' vertragen doordat we in het eerste halfjaar 2023 de aanbestedingen in de markt hebben gezet. Hierdoor kunnen we in het najaar pas starten met de vervanging van speeltoestellen. Daarin hebben we vervolgens ook te maken met relatief lange levertijden. Het budget van vervanging speeltoestellen 2023 hebben we verplaatst naar vervanging speeltoestellen 2027 zodat we een meer gelijkmatige spreiding over de jaren hebben. Dit leidt tot een eenmalig positief resultaat van € 5.000 in 2024, € 22.000 in 2025 en € 2.000 in 2026.
Verder hebben we de investering 'speelvoorzieningen voor kinderen met een beperking' (2024) een jaar doorgeschoven. Deze wordt gedekt door een bestemmingsreserve afschrijvingslasten. Dit heeft daarom geen effect op het resultaat.

We hebben de wegen en civiele kunstwerken gerelateerde investeringen nagelopen en een aantal opnieuw geraamd. We verwachten bijvoorbeeld dat we de werkzaamheden omtrent 'revitalisatie wegen Spijk' en 'vervangen Brug Eltenseweg' in respectievelijk 2024 en 2026 afronden. De werkzaamheden in Spijk hebben bijvoorbeeld vertraging opgelopen doordat het vervangen en versterken van kabels en leidingen door Vitens en Alliander langer heeft geduurd dan verwacht. Daarnaast hebben we een aantal kleinere investeringen doorgeschoven, zoals de herinrichting Nieuwstraat Pannerden naar 2024.
Deze programma overstijgende wijziging (programma 2 en 3) leidt tot een eenmalig resultaat van € 27.000 in 2023, € 23.000 in 2024, - € 6.000 in 2025 en € 17.000 in 2026.

Verder hebben we de investeringen 'fietspad Geitenwaard' en 'herinrichting Muldershof' een jaar vervroegd. Beide verwachten we in 2024 af te ronden, waardoor de afschrijvingslasten in 2025 met € 15.000 toenemen. Deze investeringen worden gedekt door diverse reserves. De onttrekking hebben we hierop aangepast. Dit heeft geen effect op het rekeningresultaat.

In het collegeprogramma staat vermeld dat we gaan experimenteren met een doorstroommakelaar. Wij achten het juiste moment nog niet aangebroken om hiermee van start te gaan. Ons eerste doel is om het woonbeleid te actualiseren met een nieuwe woon(zorg)visie. Aansluitend gaan we in kaart brengen welke woningen geschikt (te maken) zijn voor de doelgroep en hoe we nieuwe woningen kunnen realiseren om doorstroming te bevorderen. Nadat deze stappen zijn gezet, kunnen we onderzoeken op welke manier de doorstroommakelaar het meest effectief kan worden ingezet. Om die reden ramen we in zowel 2023 als 2024 € 45.000 af met dekking uit de algemene reserve. Per saldo budgettair neutraal.

In de algemene reserve is een bedrag van € 38.000 gereserveerd voor uitvoering van de routekaart, op weg naar een energieneutraal Zevenaar. Dit bedrag is ondertussen op een andere manier in de begroting opgenomen waardoor het bedrag weer kan vrijvallen ten gunste van de algemene reserve.